Als je wordt toegelaten tot een collectieve schuldenregeling zal de rechter een schuldbemiddelaar aanstellen. Je mag zelf in je verzoekschrift een bepaalde schuldbemiddelaar voorstellen, maar de rechter is niet verplicht om je keuze te volgen.
Enkel erkende instellingen voor schuldbemiddeling van OCMW’s of CAW's, advocaten, gerechtsdeurwaarders en notarissen kunnen in Vlaanderen als schuldbemiddelaar aangesteld worden. In de meeste gevallen zal er een advocaat aangesteld worden.
De aangestelde schuldbemiddelaar zal al je inkomsten ontvangen en zal ook de afbetaling van jouw schulden in de mate van het mogelijke verzorgen. De schuldbemiddelaar is verplicht om voor de ontvangst van jouw inkomsten een specifieke rekening te openen en jij hebt het recht om geïnformeerd te worden over deze rekening, de verrichtingen erop en het saldo ervan.
De schuldbemiddelaar is ook verplicht om (jaar)verslagen op te maken en om jou hiervan een kopie toe te zenden. Deze (jaar)verslagen moeten informatie bevatten over de stand van de procedure, de verrichtingen van de schuldbemiddelaar, de redenen voor de verlenging van de termijnen, de geactualiseerde sociale en financiële toestand en de toekomstperspectieven van de schuldenaar, de stand van de bemiddelingsrekening en alle inlichtingen die de schuldbemiddelaar dienstig acht. Bij deze verslagen moet bovendien ofwel het overzicht van de bewegingen op de rekening ofwel het dubbel van de rekeninguittreksels gevoegd worden.
De schuldbemiddelaar moet jou leefgeld geven voor dagelijkse uitgaven zoals voor het kopen van eten, huur, vaste kosten... De uitbetaling van dit leefgeld moet tijdig gebeuren: ofwel op de data die met jou werden overeengekomen, ofwel op de data die in de aanzuiveringsregeling vermeld staan.
Je moet veranderingen in je leven met financiële gevolgen (bijvoorbeeld een huwelijk, verlies van inkomen, een erfenis...) steeds aan de schuldbemiddelaar melden.
Een collectieve schuldenregeling is niet gratis. Het is wettelijk vastgelegd hoeveel een schuldbemiddelaar voor zijn werkzaamheden mag aanrekenen. De schuldbemiddelaar zal deze vergoeding altijd ter goedkeuring moeten voorleggen aan de rechter. Als je niet genoeg geld hebt om je schuldbemiddelaar te betalen, zal hij in bepaalde gevallen betaald worden door de FOD economie.
De schuldbemiddelaar is een echte onafhankelijke bemiddelaar, hij biedt geen hulpverlening aan en is zeker niet jouw persoonlijke raadsman. Hij zal evenveel rekening moeten houden met jouw belangen als met de belangen van jouw schuldeisers. Door bemiddeling zal de schuldbemiddelaar tussen jou en je schuldeisers proberen tot een minnelijke aanzuiveringsregeling te komen. Als dit niet lukt, maakt hij daar een verslag van op en kan de rechter op basis daarvan een gerechtelijke aanzuiveringsregeling opleggen. In uitzonderlijke gevallen kan er een totale kwijtschelding van de schulden gevraagd worden aan de rechter.
Wanneer je een probleem hebt met je schuldbemiddelaar, kan je de rechter vragen om op te treden of om een andere schuldbemiddelaar aan te stellen. Een rechter zal dit laatste echter niet snel doen. Laat je hiervoor bijstaan door een OCMW, CAW of een pro-Deoadvocaat (indien je daarvoor in aanmerking komt, dit geldt niet voor iedereen die in een collectieve schuldenregeling zit).
